Phillips Eğrisi; ekonomide işsizliği azaltmak için
alınacak önlemlerin nominal ücretleri yükselttiğini, aksine işçi ücretlerinin
düşmesi durumunda da (toplam talepteki azalma nedeniyle) işsizliğin arttığını
belirtmektedir.
Özetle; enflasyon ve işsizlik oranı arasındaki ters yönlü
ilişkiyi göstermektedir. Bu bağlamda yüksek enflasyonun işsizlik oranını
azaltıcı etkisiyle ekonomik büyümeyi olumlu etkilediğini varsaymaktadır.
2002-2016 yılları arasındaki dönemsel analizim aşağıdaki
gibidir;
Hesaplanan bu veriler ışığında Kolerasyon Katsayısı
r= - 0,082043 olarak bulunmuştur.
Bu katsayı bize Türkiye’ de enflasyon oranı ve işsizlik
oranı arasında Phillips Eğrisi’ nin de ifade ettiği gibi ters yönlü bir
İlişkinin varlığını ortaya koymakla birlikte bu ilişki çok zayıf olarak
karşımıza çıkmaktadır.
1988-2000 dönemi arasında Kolerasyon Katsayısı r= -
0,166179 olarak hesaplanmıştır. Katsayının giderek 0 değerine yakınlaşması
Türkiye’ de enflasyon oranı ve işsizlik oranı arasındaki ters yönlü
ilişkinin azaldığını göstermektedir. (Bu değerin ilerleyen
yıllarda 0 çıkması durumunda parametreler arasında doğrusal bir ilişkiden söz
etmek imkansızlaşacaktır. ) Yani Türkiye’ de1988-2000 ve 2002-2016 yılları arasındaki veriler mukayese edildiğinde enflasyon
arttıkça işsizlik oranı da artış göstermektedir ve bu durum ise olası bir Stagflasyon
senaryosunu gündemimize taşımaktadır.
Şekil-1
Stagflasyon; kısaca
durgunluk içerisinde gerçekleşen enflasyon olarak ifade edilebilir. Bu
senaryoda, toplam üretimde görülen durgunluk ile enflasyon döneminin aynı anda
görülmesi ve bunun yanında ücretler ve fiyatların birbirini takip ederek
yükselmesine karşın, ürün ve işgücü talebinin artmaması(işsizlik oranında
artışa neden olur) söz konusu olur. Stagflasyon da; tüm ekonomide fiyatların
hissedilir derecede yükselmesiyle beraber, üretim faktörlerinin en düşük
düzeyde tutulması( arz kanununa aykırı bir durumdur) gerçekleşir.
Stagflasyona yol açan en
önemli faktörlerden bazıları olarak karşımıza döviz kuru ve ithal
fiyatlarındaki değişme çıkmaktadır.
Döviz kurundaki değişim ithal ürün fiyatlarını doğrudan
etkilemektedir,
Şekil 1’ de 2002-2015 arası USDTRY paritesindeki değişim
görülmektedir, değişimin bu momentumla devam etmesi Stagflasyon senaryosunu da
beraberinde getirmektedir.
